i
Nitrogliceryna:
- jest trójazotanem glicerolu.

Nitrogliceryna podawana w dożylnym wlewie:
- zaczyna działać po 1-2 minutach od rozpoczęcia jej podawania,
- przestaje działać po 1-2 minutach od zakończenia jej podawania.

Nitrogliceryna:
- uwalnia tlenek azotu w komórkach błony mięśniowej naczyń krwionośnych,
- zwiększa aktywność cyklazy guanylowej w komórkach błony mięśniowej naczyń krwionośnych,
- zwiększa stężenie cGMP w komórkach błony mięśniowej naczyń krwionośnych,
- zmniejsza stężenie wolnych jonów wapniowych w komórkach błony mięśniowej naczyń krwionośnych.

Nitrogliceryna podawana w małej dawce:
- nie rozszerza tętnic wieńcowych,
- nie rozszerza tętnic obwodowych,
- rozszerza żyły obwodowe,
- nie zmienia ciśnienia tętniczego krwi,
- nie zmienia naczyniowego oporu płucnego,
- nie zmienia naczyniowego oporu obwodowego,
- nie zmienia przepływu wieńcowego,
- zmniejsza zapotrzebowanie mięśnia sercowego na tlen,
- hamuje agregację płytek krwi indukowaną przez ADP.

Nitrogliceryna podawana w dużej dawce:
- rozszerza tętnice wieńcowe,
- rozszerza tętnice obwodowe,
- rozszerza żyły obwodowe,
- obniża ciśnienie tętnicze krwi,
- zmniejsza naczyniowy opór płucny,
- zmniejsza naczyniowy opór obwodowy,
- zwiększa przepływ wieńcowy,
- zmniejsza zapotrzebowanie mięśnia sercowego na tlen,
- hamuje agregację płytek krwi indukowaną przez ADP.

Nitrogliceryna jest stosowana w leczeniu:
- ostrej niewydolności skurczowej lewej komory serca,
- świeżego zawału serca,
- choroby wieńcowej,
- przełomu nadciśnieniowego.

Przeciwwskazaniami do podawania nitrogliceryny są:
- częstość rytmu komór serca mniejsza niż 50/min lub większa niż 110/min,
- organiczna ciężka stenoza zastawki dwudzielnej,
- organiczna ciężka stenoza zastawki aortalnej,
- koarktacja aorty,
- świeży zawał prawej komory serca,
- kardiomiopatia przerostowa z zawężaniem drogi odpływu lewej komory serca,
- serce płucne,
- tamponada serca,
- przewlekłe zaciskające zapalenie osierdzia,
- ciśnienie skurczowe krwi niższe niż 90 mmHg,
- bardzo ciężka niewydolność nerek,
- krwawienie śródczaszkowe,
- przebyty uraz czaszkowo-mózgowy,
- jaskra z wąskim kątem przesączania,
- hipowolemia,
- nadwrażliwość na nitraty,
- ciąża.

Pożądanymi efektami w czasie leczenia nitrogliceryną świeżego zawału serca są:
- ustąpienie objawów klinicznych,
- wzrost częstości rytmu serca o mniej niż 10/min,
- spadek prawidłowego średniego ciśnienia tętniczego krwi o 10%,
- spadek podwyższonego średniego ciśnienia tętniczego krwi o 30%,
- spadek ciśnienia rozkurczowego krwi w tętnicy płucnej o 10-30%.

Objawami ubocznymi nitrogliceryny są:
- bóle lub/i zawroty głowy,
- omdlenie,
- niepokój,
- zaczerwienie skóry,
- bradykardia zatokowa,
- tachykardia zatokowa,
- hipotonia.

Istotnymi objawami ubocznymi nitrogliceryny w świeżym zawale serca bez nadciśnienia tętniczego są:
- zwiększenie się częstości rytmu serca o więcej niż 10/min,
- zmniejszenie się średniego ciśnienia tętniczego krwi o 10%,
- zmniejszenie się ciśnienia rozkurczowego krwi w tętnicy płucnej o 10-30%.

Istotnymi objawami ubocznymi nitrogliceryny w świeżym zawale serca z nadciśnieniem tętniczym są:
- zwiększenie się częstości rytmu serca o więcej niż 10/min,
- zmniejszenie się średniego ciśnienia tętniczego krwi o 30%,
- zmniejszenie się ciśnienia rozkurczowego krwi w tętnicy płucnej o 10-30%.

Tolerancja na nitroglicerynę:
- jest to zanik działania nitrogliceryny,
- pojawia się po 24-48 godzinach od rozpoczęcia jej dożylnego wlewu,
- ustępuje po 12 godzinach od zakończenia jej dożylnego wlewu.

Prawdopodobnymi przyczynami tolerancji na nitroglicerynę są:
- niedobór grup sulfhydrylowych w komórkach błony mięśniowej naczyń krwionośnych,
- zwiększenie aktywności układu współczulnego,
- zwiększenie aktywności układu renina-angiotensyna-aldosteron,
- hiperwolemia wywołana przemieszczeniem płynu z przestrzeni pozanaczyniowej do łożyska naczyniowego,
- zwiększenie wytwarzania endoteliny,
- zwiększenie wytwarzania nadtlenków.

Nitroglicerynę:
- można rozpuszczać w 0,9% roztworze NaCl lub 5% roztworze glukozy.

Roztwór nitrogliceryny:
- należy chronić przed światłem.

Nitrogliceryna:
- może być absorbowana przez plastikowe zestawy do przetaczania.

Równoczesne podawanie nitrogliceryny:
- z B-blokerami zapobiega tachykardii i może wywołać hipotonię,
- z blokerami kanału wapniowego może wywołać hipotonię,
- z heparyną może zmniejszyć działanie przeciwzakrzepowe heparyny,
- z kwasem acetylosalicylowym może zmniejszyć działanie wazodylatacyjne nitrogliceryny,
- z inhibitorami MAO może wywołać hipotonię,
- z dihydroergotaminą może wywołać znaczny wzrost ciśnienia tętniczego krwi,
- z lekami antydepresyjnymi może wywołać hipotonię,
- z alkoholem etylowym może wywołać hipotonię.

W ostrej ciężkiej niewydolności skurczowej lewej komory serca:
- nitroglicerynę podaje się w dożylnym wlewie zazwyczaj przez 24 - 48 godzin,
- szybkość początkowa dożylnego wlewu nitrogliceryny wynosi 5-10 ug/min,
- szybkość dożylnego wlewu nitrogliceryny zwiększa się o 5-10 ug/min co 3-5 minut aż do osiągnięcia pożądanego efektu albo wystąpienia objawów ubocznych albo osiągnięcia szybkości maksymalnej,
- maksymalna szybkość dożylnego wlewu nitrogliceryny wynosi 400 ug/min.

W ostrej bardzo ciężkiej niewydolności skurczowej lewej komory serca:
- nitroglicerynę podaje się w dożylnym wlewie zazwyczaj przez 24 - 48 godzin,
- szybkość początkowa dożylnego wlewu nitrogliceryny wynosi 5-10 ug/min,
- szybkość dożylnego wlewu nitrogliceryny zwiększa się o 5-10 ug/min co 3-5 minut aż do osiągnięcia pożądanego efektu albo wystąpienia objawów ubocznych albo osiągnięcia szybkości maksymalnej,
- maksymalna szybkość dożylnego wlewu nitrogliceryny wynosi 200 ug/min.

W świeżym zawale serca:
- nitroglicerynę podaje się w dożylnym wstrzyknięciu w dawce 12,5-25 ug i następnie w dożylnym wlewie zazwyczaj przez 24 - 48 godzin,
- szybkość początkowa dożylnego wlewu nitrogliceryny wynosi 10-20 ug/min,
- szybkość dożylnego wlewu nitrogliceryny zwiększa się o 5-10 ug/min co 5-10 minut aż do osiągnięcia pożądanych efektów albo wystąpienia objawów ubocznych albo osiągnięcia szybkości maksymalnej,
- maksymalna szybkość dożylnego wlewu ntrogliceryny wynosi 200 ug/min.

W przebytym zawale serca:
- nitroglicerynę podaje się podjęzykowo lub dogardłowo w 1-3 dawkach,
- minimalny odstęp czasu między kolejnymi podjęzykowymi dawkami nitrogliceryny powinien wynosić co najmniej 3-5 minut,
- minimalny odstęp czasu między kolejnymi dogardłowymi dawkami nitrogliceryny powinien wynosić co najmniej 3-5 minut,
- nitroglicerynę podaje się podpoliczkowo w dawce 10 mg/dobę,
- nitroglicerynę podaje się per os,
- początkowa doustna dawka nitrogliceryny wynosi 5,2 mg /d,
- doustną dawkę nitrogliceryny zwiększa się o 100% co kilka dni aż do osiągnięcia pożądanego efektu albo wystąpienia objawów ubocznych albo osiągnięcia dawki maksymalnej,
- maksymalna doustna dawka dobowa nitrogliceryny wynosi 30 mg.

W stabilnej chorobie wieńcowej:
- nitroglicerynę podaje się podjęzykowo lub dogardłowo w 1-3 dawkach,
- minimalny odstęp czasu między kolejnymi podjęzykowymi dawkami nitrogliceryny powinien wynosić co najmniej 3-5 minut,
- minimalny odstęp czasu między kolejnymi dogardłowymi dawkami nitrogliceryny powinien wynosić co najmniej 3-5 minut,
- nitroglicerynę podaje się podpoliczkowo w dawce 10 mg/dobę,
- nitroglicerynę podaje się per os,
- początkowa doustna dawka nitrogliceryny wynosi 5,2 mg /d,
- doustną dawkę nitrogliceryny zwiększa się o 100% co kilka dni aż do osiągnięcia pożądanego efektu albo wystąpienia objawów ubocznych albo osiągnięcia dawki maksymalnej,
- maksymalna doustna dawka dobowa nitrogliceryny wynosi 30 mg.

W niestabilnej chorobie wieńcowej:
- nitroglicerynę podaje się w dożylnym wlewie zazwyczaj przez 24 - 48 godzin,
- szybkość początkowa dożylnego wlewu nitrogliceryny wynosi 5-10 ug/min,
- szybkość dożylnego wlewu nitrogliceryny zwiększa się o 5-10 ug/min co 5 minut aż do osiągnięcia pożądanego efektu albo wystąpienia objawów ubocznych albo osiągnięcia szybkości maksymalnej,
- maksymalna szybkość dożylnego wlewu nitrogliceryny wynosi 200 ug/min.

W przełomie nadciśnieniowym:
- nitroglicerynę podaje się w dożylnym wlewie zazwyczaj przez 24 - 48 godzin,
- szybkość początkowa dożylnego wlewu nitrogliceryny wynosi 5-10 ug/min,
- szybkość dożylnego wlewu nitrogliceryny zwiększa się o 10-20 ug/min co 5 minut aż do osiągnięcia pożądanego efektu albo wystąpienia objawów ubocznych albo osiągnięcia szybkości maksymalnej,
- maksymalna szybkość dożylnego wlewu nitrogliceryny wynosi 1000 ug/min.